‘కాస్ట్’ వ్యవస్థ – పాశ్చాత్య క్రైస్తవ పునాదులు – 2 : The 'Caste' System – Western Christian Foundations in India

హైందవ సంస్కృతి వెల్లి విరిసిన తీరును తమకు అనుభవంలో ఉన్న క్రైస్తవ అవగాహనా కోణం నుంచే వారు అధ్యయనం చేశారు. హిందువులలోనూ సంఘ బహిషృతులు ఉన్నారనే విషయాన్ని వారు గమనించి, యూదులలోనూ సంఘ బహిషృతులు ఉండేవారన్న విషయాన్ని వారు గుర్తుకు తెచ్చుకున్నారు. మోజెస్ చట్టాన్ని అతిక్రమించే వారిని యూదులు తమ సంఘం నుండి వెలివేసేవారు. యూదుల సంఘబహిష్కరణ ఆచారం క్రైస్తవమేధావులను భారతదేశం గురించి కూడా అటువంటి ప్రతిపాదన చేయటానికి పురికొల్పింది. హిందువులలో కొందరు ఆ ‘కాస్ట్ వ్యవస్థ’కు, సంప్రదాయలకు దూరంగా ఉన్నారని వారు తీర్మానించారు. 17వ శతాబ్దం మధ్యలోనే రోజరిస్ పెరియకులస్థుల గురించి వ్రాస్తూ, విగ్రహారాధకులు నాలుగు ప్రధాన తెగలకూ వారు చెందరని, పట్టణాలలోనూ, గ్రామాలలోనూ వారు ప్రత్యేకంగా నివసిస్తుంటారని వ్రాశాడు. ఆ తర్వాత శతాబ్దాలలో వారిని “ఔట్కాస్ట్స్”, “కాస్ట్ లెస్” లేదా “అంటరానివారు” అని వారికి పేర్లు పెట్టింది ఆంగ్లమేధావులే. వారి పట్ల మిగిలిన వారు అమానుషంగా ప్రవరిస్తారని, వారిని ఏవగించుకొంటారని కల్పించి వ్రాశారు.

పాశ్చాత్యమేథావులు బైబిలు పాతనిబంధన కాలక్రమం (chronology), వారి జాతిచరిత్ర (Ethnology) చట్రంనుండే తమ వలసదేశాల ప్రజల మత, సామాజిక అంశాలను అధ్యయనం చేశారని చెప్పటానికి ఇప్పుడు బలమైన సాక్ష్యాధారాలు వెలుగులోకి వస్తున్నాయి. అధ్యయనం చేసేవారికి అవగాహన మరియు వివేచనాపటిమ లోపించినపుడుగానీ లేదా దురుద్దేశ్యాలు కలిగినప్పుడు గానీ కు వ్యాఖ్యలు చేస్తారు. యూదుజాతి, యూదుల మతం యొక్క ఒకానొక పాఠభేదం (Variant) గానే హిందువులను, భారతీయ సంస్కృతిని వారు పరిగణించటం ఆ కోవలోనిదే. ‘కాస్ట్’ గురించి వారు చేసిన సిద్ధాంత రాద్ధాంతాలకు కూడా ఆ దురుద్దేషమే కారణం కావచ్చు. బైబిలు పాతనిబంధనలో యూదులగురించి చెప్పబడిన విషయాలన్నీ, భారతదేశం గురించి ప్రతిపాదనలు చేయటానికి ప్రొటెస్టెంటు క్రైస్తవులకు ఎంతో ఉపయోగపడ్డాయి. హిందూ దేశాన్ని, దాని ప్రజలను, వారి సంప్రదాయాలను అర్ధం చేసుకోవటానికి పురాతన ఇజ్రాయిల్ రూపంలో వారికి ఒక నమూనా దొరికింది. ఆ నమూనాయే లేకుంటే, భారతదేశంలో వివిధ తెగలకు చెందిన ఒక క్రమానుగతి సామాజికవ్యవస్థ ఉందని, మనువు దాని సంస్థాపకుడని, ఆ వ్యవస్థలో పురోహితవర్గానిదే పెత్తనం లేక ప్రాబల్యం అని, పురోహితవర్గానికి ప్రత్యేక హక్కులు, విశేషాధికారం ఉండేవని తీర్మానం చేయగలిగేవాళ్ళు కాదు.

పాశ్చాత్యమేథావులు ‘హీనమతస్థు’ల విగ్రహారాధనను ఎప్పుడూ నిరసిస్తూ ఉండేవారు. అవహేళన చేసేవారు. ఇతర మతాలను అనుసరించేవారిని, తమకంటే భిన్నమయిన విశ్వాసాలు కల్గిన వారిని విమర్శిస్తూ ఉండేవారు. తమ మతమే సత్యమతమని, తాము నమ్మిన దేవుడే గొప్పవాడని, తమ గ్రంథమే దైవగ్రంథమని క్రైస్తవమేథావులు చెప్పుకునేవారు. మనదేశాన్ని, దాని సంస్కృతిని, సంప్రదాయాలను నిష్పక్ష వైఖరితో వారు పరిశీలించలేదు. తమ గొప్పతనాన్ని చెప్పుకోవటానికి, నిలుపుకోవటానికి హిందువుల మత విశ్వాసాలను ఎందుకూ పనికిరానివిగానూ, హిందూ సామాజికవ్యవస్థను అమానుషమైనదిగానూ వారు చిత్రీకరించేవారు. అనైతిక, అమానుష ఆదేశాలను నైతికవిధిగా హిందూ సంఘంపై బ్రాహ్మణ పురోహితవర్గం రుద్దిందని విమర్శించేవారు. 17వ శతాబ్ది నుండి వారు, వీరు అని భేదం లేకుండా సామాజిక వ్యవస్థను బ్రాహ్మణులు తమ స్వార్ధప్రయోజనాలకోసం ఏర్పాటు చేశారని అన్ని పాశ్చాత్య దేశాల క్రైస్తవ మేథావులు ఏక కంఠంతో విమర్శించటం మొదలెట్టారు.

శృతిమించిన ఈ విమర్శ వెనుక కూడా క్రైస్తవ మతశాఖల మధ్య ఉన్న విభేదాలే కారణం అంటే ఆశ్చర్యం కల్గుతుంది. కర్మకాండకు, అర్ధం లేని సంప్రదాయాలకు ఊడిగం చేసే మతంగా యూదుల మతాన్ని వారు విమర్శించారు. బైబిలు కొత్త నిబంధన పాతనిబంధనను రద్దుచేసిందని, లేదా చెల్లుబాటు కాదని తేల్చిందని, అయినప్పటికీ యూదులు పాతనిబంధనను పట్టుకొని వేళ్ళాడుతున్నారని, ఇదికూడదని క్రైస్తవ తత్త్వవేత్తలు తీవ్ర విమర్శలు చేశారు. యూదులు వారి దేవుడితో చేసుకున్న ఒడంబడిక (Covenant) పత్రం, అందులో పేర్కొనబడ్డ ఆదేశాలు, ఆంక్షలు, నియమనిబంధనలు క్రైస్తవమత ఆవిర్భావంతో సారహీనం (Superflous) అయ్యాయని, వాటిని పాటించనవసరం లేదని, యూదులు తమ జుడాయిజంను వదలి వేసి, క్రీస్తును అనుసరించాలని వారు పేర్కొన్నారు. కానీ యూదులు తమ మతాన్ని రద్దు చేసుకోలేదు. దానితో యూదుమతాన్ని శూన్యమతమని, కేవలం కర్మకాండకు అంకితమయిన మతమని విమర్శించటం మొదలెట్టారు. ఆ విమర్శలనే హిందువుల మత విశ్వాసాలకు కూడా వర్తింపజేశారు.

అదేవిధంగా రోమన్ కాథలిక్ చర్చి ఆగడాలకు, దురన్యాయాలకు వ్యతిరేకంగా మొదలయిన ప్రొటెస్టెంటు శాఖ చర్చి పురోహితవర్గంపై తీవ్ర విమర్శలు చేసింది. ఆ విమర్శలను కూడా హిందూ పురోహిత వర్గానికి వర్తింపజేశారు. పోప్, ఇతరమతాధికారుల ఆధిపత్యాన్ని వారు ప్రశ్నించారు. తిరస్కరించారు. ఇది క్రమేపి ‘పూజారి లేక పురోహిత వర్గమతం’ పట్ల విమర్శగా రూపొందింది. ప్రొటెస్టెంటు ఉద్యమం కాథలిక్ మతాన్ని, జూడాయిజంను తీవ్రాతి తీవ్రంగా విమర్శించింది. ప్రొటెస్టెంటు మత శాఖను క్రైస్తవ ఉదారవాద భావనలకు, ఆధ్యాత్మిక విశ్వాసాలకు ప్రతీకగా నిలబెట్టారు. క్యాథలిక్, జూడాయిజంలను పురోహిత వర్గ నియంతృత్వానికి అర్ధంపర్ధం లేని ఆచారాలకు, కర్మకాండకు ప్రాధాన్యం యిచ్చేమతాలుగా దిగజార్చారు. ఈ నమూనా (Template)ను ఆ తర్వాత “తప్పుడు లేక అసత్య” (False) మతాలను విమర్శించటానికి వాడుకున్నారు. ఆ తర్వాత సెక్యులర్ పరిభాషలో పరమతాలను విమర్శించటానికి ఉపయోగించారు.

దేవుని పేరుతో పురోహిత వర్గం అర్థం పర్థంలేని ఆచారాలను, విగ్రహారాధనను తమ అధికార ప్రాబల్యాన్ని అడ్డుపెట్టుకొని సమాజంపై రుద్దిందని, ఆ పురోహితవర్గ నియంతృత్వ పోకడలను అడ్డుకొని, తప్పుడు మతాలనుండి మానవాళిని కాపాడాలంటే వారి దృష్టిలో సత్యమతమయిన క్రైస్తవ్యాన్ని వ్యాప్తి చెయ్యాలని, అది తప్పనిసరిగా జరుగవలసిన ప్రక్రియ అని ప్రొటెస్టెంటు చర్చి భావించి, అందుకు పూనుకున్నది. ఆ కాలానికి చెందిన వారి గెజెట్స్, నిఘంటువులు, విజ్ఞాన సర్వస్వగ్రంథాలు ఇదే విషయాన్ని చెప్పాయి. క్రమంగా ఆంగ్ల విద్యాపారంగతులయిన భారతీయులు కూడా దాన్ని నమ్మటం మొదలెట్టారు.

– డా. బి. సారంగపాణి - (విశ్వసంవాద కేంద్రం) (full-width)