 |
| డా. మన్మోహన్‌ వైద్య, సహ సర్‌ కార్యవాహ, ఆర్‌ ఎస్ ఎస్ |
భారతదేశం ఎప్పుడూ కేవలం తన మంచిని మాత్రమే చూసుకోలేదు. తనతోపాటు విశ్వకళ్యాణం గురించి కూడా ఆలోచించింది. ‘‘ఆత్మనో మోక్షార్ధ జగత్‌ హితాయ చ’’ అనేదే భారత్‌ ధోరణి, వ్యవహారం కూడా.
‘స్వదేశీ సమాజ్‌’ అనే తన పుస్తకంలో గురుదేవులు రవీంద్రనాధ్‌ టాగూర్‌ ఇలా వ్రాసారు - ‘‘మనం ఏమిటో ముందు మనం అది కావాలి’’. ఈ ‘మనం’ అంటే ఆధ్యాత్మిక చింతన. దీనిలో ఏకాత్మ దృష్టి, సర్వజీవకోటి పట్ల ఆదరం ఉన్నాయి.
హిమాలయాల నుండి అండమాన్‌ వరకు ఉన్న ఈ విశాలమైన భూభాగంలో అనేక భాషలు మాట్లాడేవారు, అనేక జాతులు, అనేక దేవతలను పూజించేవారు కొన్ని వేల సంవత్సరాలుగా జీవిస్తున్నారు. వీరంతా కలిసి ‘మనం’ అవుతాము. ఈ గుర్తింపు, ఎరుక చాలమందికి ఉంటుంది. ఇదే మన ప్రత్యేకత. ‘ఏకం సద్విప్రాః బహుధా వదంతి’, ‘వివిధతామె ఏకతా’, ప్రతి వ్యక్తిలో ఈశ్వరాంశ ఉంది’, ఆ ఈశ్వర అంశను తెలుసుకునేందుకు ప్రతి ఒక్కరికీ వారివారి అభిరుచి, ప్రవృత్తి, ప్రకృతిని అనుసరించి వేరువేరు మార్గాలు ఉన్నాయి. ఈశ్వరాంశను గుర్తించడం, అనుభవంలోకి తెచ్చు కోవడమే జీవన లక్ష్యం. ఈ నాలుగు విషయాలపై మన ‘గుర్తింపు’ ఆధారపడి ఉంది. అది మన అన్ని రంగాలలో కనిపిస్తుంది. ఇదే ‘మనం ఏమిటో ముందు అది మనం కావాలి’ అనడంలో అర్ధం.
నేటికీ 70శాతం ప్రజానీకం గ్రామాల్లోనే నివసిస్తారు. కానీ ఒకప్పుడు గ్రామాలు ఎలా ఉండేవి? రహదారులు ఉండేవికావు. విద్యా, వైద్య సదుపాయాలు అంతంతమాత్రమే. ఇక ఉపాధి అవకాశాల గురించి చెప్పేఅవసరం లేదు. గ్రామం అంటే వెనుకబాటుతనం అనే అభిప్రాయం ఏర్పడిపోయింది. కానీ ఇప్పుడు పరిస్థితి మారింది. ఇంకా మారుతోంది. మరింత మారాలి కూడా. ఇప్పుడు రహదారులు వచ్చాయి, విద్యుత్తు, ఇంటర్‌ నెట్‌, మొబైల్‌ ఫోన్లు, రవాణా సౌకర్యం మొదలైనవన్నీ వచ్చాయి. అక్కడే విద్యా, వైద్య సదుపాయాలు కూడా కలిగిస్తే ఇక గ్రామాలు వదిలిపెట్టి జనం రావాలనుకోరు. నగర కేంద్రిత వ్యవస్థ స్థానంలో వికేంద్రీకృత ఆర్ధిక వ్యవస్థ ఏర్పడుతుంది. కరోనా మూలంగా నగరాలకు వెళ్ళినవాళ్ళంతా తమతమ స్వస్థలాలకు చేరుకుంటున్నారు. కొందరు ఇంకా వస్తున్నారు. బాగా చదువుకున్న వాళ్ళు కూడా తమ గ్రామాలకు వెళిపోతున్నారు. వీరికి అక్కడే ఉపాధి అవకాశాలు కల్పించగలిగితే, తమ గ్రామాల అభివృద్ధి కార్యక్రమంలో వారిని జోడించగలిగితే 40శాతం మంది ఆ గ్రామాల్లోనే ఉండిపోతారు.
యువతలో సృజనాత్మకత పెంచడానికి ప్రత్యేక శిక్షణ కార్యక్రమాలు ఏర్పాటు చేయాలి. గ్రామీణ జీవనానికి సంబంధించిన, వ్యవసాయంతో ముడిపడిన అనేక పనులు చేపట్టడానికి వారిని ప్రోత్సహించాలి. గ్రామ సముదాయాల ద్వారా అనేక పరస్పర ఆధారిత పనులను ప్రారంభించవచ్చును. గ్రామంలో తయారుచేసిన వస్తువులు నేరుగా వినియోగదారులు లేదా మార్కెట్‌కు చేర్చవచ్చును. ఈ పనిలో కూడా అనేకమందికి ఉపాధి లభిస్తుంది. నేడు ఊబర్‌, ఓలా ద్వారా ఒక ఫోన్‌ కాల్‌కు మీ ఇంటి ముందుకు వాహనం వచ్చే సదుపాయం అందుబాటులోకి వచ్చింది. అంతేకాదు ఎంత సమయంలో వాహనం వస్తుంది, గమ్యం చేరడానికి ఎంత సమయం పడుతుందనే విషయాలు కూడా తెలుస్తున్నాయి. అలాగే డబ్బు నేరుగా ఆన్‌లైన్‌లో చెల్లించే వీలుకూడా ఉంది. అనేకమంది ఈ వాహన సదుపాయాన్ని చక్కగా ఉపయోగించు కుంటున్నారు. దీనివల్ల అనేకమంది యువకులకు ఉపాధి లభించింది.
రసాయన ఎరువుల వల్ల, పురుగు మందుల వల్ల భూసారం బాగా దెబ్బతింటోంది. సేంద్రీయ వ్యవసాయపు అవసరం, ప్రాధాన్యతను అందరూ గుర్తిస్తున్నారు. ధర కొద్దిగా ఎక్కువ ఉన్నా స్వచ్చమైన బియ్యన్నే కొనాలని భావిస్తున్నారు. కాబట్టి వ్యవసాయ ఉత్పత్తులను నేరుగా వినియోగదారులకు అందజేసే ఏర్పాటు చేసుకుంటే దానివల్ల అనేకమందికి ఉపాధి లభిస్తుంది. అప్పుడు స్వదేశీ గోఉత్పత్తులకు (పాలు మొదలైనవి) కూడా గిరాకీ బాగా పెరుగుతుంది. ఇలాంటి పనులన్నీ గ్రామం కేంద్రంగా జరగాలి. అప్పుడు గ్రామం అభివృద్ధి చెందుతుంది.
నేడు చిన్న, మధ్య తరహా పరిశ్రమల్లో ఎక్కువ ఉపాధి అవకాశాలు ఉన్నాయి. గ్రామాల్లో విద్యుత్‌ సదుపాయం సరిగా అందుబాటులోకి తెస్తే అక్కడే చిన్నతరహా పరిశ్రమలను ప్రోత్సహించవచ్చును. వాటికి ప్రత్యేక రాయితీలు కూడా ఇవ్వవచ్చును. అలాంటి పరిశ్రమలను ప్రారంభించడానికి అనువైన పరిస్థితులు ప్రభుత్వం ఏర్పరచాలి. గ్రామాలలో పరిశ్రమలు ప్రారంభించేవారికి తక్కువ వడ్డీకి ఋణాలు, ప్రత్యేక రాయితీలు ఇవ్వవచ్చును.
ఉత్పత్తులకు మంచి గిరాకీ ఏర్పడాలంటే ఆ ఉత్పత్తులు నాణ్యమైనవిగా ఉండాలి. ఆ ఉత్పత్తుల నమూనా సరిగా ఉండాలి. అందుకనే కొరియా, జపాన్‌ వంటి దేశాల్లో వివిధ ఉత్పత్తుల నమూనాల విషయంలో ముందునుంచే చాలా శ్రద్ధ వహిస్తారు. అందువల్లనే అక్కడ తయారయ్యే వస్తువులకు ప్రపంచం మొత్తంలో మంచి గిరాకీ ఉంటుంది. మన దేశంలో కూడా సరైన డిజైన్‌లు రూపొందిం చడంలో యువతకు శిక్షణ ఇవ్వడానికి ఆన్‌లైన్‌ కోర్స్‌లు ప్రారంభించాలి.
ఒకప్పుడు భారత ఆర్ధిక వ్యవస్థపై చైనా ప్రభావం బాగా ఉండేది. కరోనా వైరస్‌ మూలంగా చైనాకు ప్రపంచవ్యాప్తంగా చెడ్డ పేరు వచ్చింది. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో మన దేశంలో చైనా ఉత్పత్తుల బహిష్కరణ జరిగితే, అప్పుడు స్థానిక ఉత్పత్తులు, పరిశ్రమలకు మంచి అవకాశం లభిస్తుంది. అయితే చవకైన చైనా వస్తువుల బదులు ఇక్కడ అటువంటి వస్తువులు తయారుచేసుకునే సామర్ధ్యం సంపాదిం చాలి. ఇది ఒకరకంగా ఆర్ధిక యుద్ధం. కాబట్టి యుద్ధప్రాతిపదికన ఇందుకు సన్నద్ధమైతే అప్పుడు అనేకమంది యువతకు ఉపాధి లభిస్తుంది.
ఈ విషయాలన్నింటిని దృష్టిలో పెట్టుకుని భవిష్య భారత నిర్మాణం కోసం సరైన వ్యవస్థలను ఏర్పాటుచేసుకోవాలి. అదే ఈ ‘కరోనా కాలపు’ పాఠం అవుతుంది.
_విశ్వ సంవాద కేంద్రము
